Achillespeesklachten en Haglundse exostose

 

Video’s over het ontstaan van achillespeesklachten en oefeningen.

Achillespeesklachten? Maak direct een afspraak

Irritatie, ontsteking of (kleine) scheuren in de achillespees

De achillespees vormt de aanhechting van de kuitspieren. Omdat de achillespees slecht doorbloed is, is hij gevoelig voor overbelasting. Achillespeesklachten kennen verschillende stadia, met ieder een eigen behandelplan. Aanvankelijk voelt u alleen pijnklachten bij belasten, later ook in rust.

De klachten ontstaan meestal zeer geleidelijk. Opsporen en elimineren van de oorzaak in een vroeg stadium is de beste oplossing. Hoe verder het proces is gevorderd, des te resoluter en langduriger zal de behandeling moeten zijn. Dan zal ook de belasting verregaand moeten worden aangepast. Er zal sprake zijn van herhaalde of erger wordende klachten van pijn in en rond de achillespees, soms ook op de aanhechting aan het hielbeen. Pijn treedt op bij in beweging komen en wordt aanvankelijk minder in de warming-up. Specifiek is het optreden van ochtendstijfheid als teken van overbelasting op de vorige dag. Aanvullende diagnostiek is mogelijk met echografie. Klik hier voor adressen bij u  in de buurt.

Ontstekingsremmers komen alleen in de acute fase van pas. In sommige chronisch persisterende probleemgevallen komt behandeling met een ichthyolzalfcompres (20%) in aanmerking. Bij een bursitis kan een injectie worden overwogen (zie interessante links). In uitzonderingsgevallen zal operatieve nettoyage (het schoonmaken van de achillespees) nodig zijn.
Voor het functioneel herstel is altijd oefentherapie gericht op mobiliteit, kracht, coördinatie en uithoudingsvermogen in de juiste volgorde en opbouw nodig. Als maat voor het herstel kan men de tijdsduur en de ernst van de ochtendstijfheid aanhouden. Zowel ochtend- als startstijfheid moeten geleidelijk minder ernstig worden en verminderen in tijdsduur. Het is dus zinvol dit op papier bij te houden.

Sportmedische invloeden, die van belang zijn bij het ontstaan van achillespeesklachten zijn: instabiliteit van enkel en/of voet door slappe banden of zwakke spieren, een kraakbenige uitwas achter op het hielbeen, overbelasting door training en wedstrijd, het negeren van beginnende klachten, of het optreden van plaatselijke ontstekingen.
Sporthygiënische invloeden zijn: afkoeling, inadequaat schoeisel (versleten, te hard, drukkende hielkap, gebogen leest bij platvoet)

• Eenzijdige klachten treden op na (herhaalde) enkelverzwikking, (tijdelijke) immobilisatie (gips of tape), andere eenzijdige afwijkingen, asymmetrie in bouw of functie (beenlengte, spierlengte).
• Tweezijdige klachten treden op door trainingstechnische invloeden: abrupte stijging van de trainingsbelasting, abrupte verandering van trainingsmethoden en trainingsbodem, loop- en springoefeningen op te harde, te zachte of gladde ondergrond, te grote trainingsomvang, onvoldoende warming-up, onvoldoende compensatie (rekkingsoefeningen en krachttraining).
  Meestal zijn er bij fietsen en langlaufen geen of minder klachten.

• De chronische letsels van het onderbeen hebben een herkenbaar gemeenschappelijk ontstaansmechanisme: de (versterkte) pronatie. De zwakste schakel in de keten vangt daarbij de klappen op. Ontstekingsverschijnselen zijn het gevolg, waarbij rust in de acute fase een goede remedie is. Het is echter essentieel voor adequaat herstel, dat daarna de belastbaarheid wordt verbeterd alvorens men terugkeert naar de sportspecifieke belasting (hetgeen uiteraard ook geldt voor herstel na acute letsels). Dat wordt nog wel eens vergeten, zodat de klachten prompt recidiveren.

Stadia achillespeesklachten:

• Stadium 1:
  pijn, stijfheid en lokale vermoeidheid na sporten, welke verdwijnt na een paar uur.
• Stadium 2:
  pijn bij het starten van de sportactiviteit, welke verdwijnt na de warming-up en terug komt na de inspanning. Na het sporten meer pijn dan in stadium 1.
• Stadium 3:
  pijn tijdens het sporten, pijn tijdens dagelijkse activiteiten en ‘s nachts. Pijn verdwijnt alleen na lange periode van rust.

• Stadium 4:
  idem stadium 3, maar met

  verminderd prestatievermogen.

• Stadium 5:
  voortdurende pijn die niet weg gaat

  na langdurige rust.

Bindweefselverkleving

Verdikkingen in een (achilles)pees ontwikkelt zich door bindweefselverkleving. Peesweefsel bestaat uit bundels in de lengterichting verlopende (collagene) vezels. Samen bepaalt dit de treksterkte van de pees. Bij het neerkomen en afwikkelen van de voet worden afwisselend de binnenste-buitenste en voorste-achterste vezels meer belast. Het onderling glijden van de vezels is belangrijk. Bij beschadigingen ontstaat door het herstelproces ongeordend littekenweefsel in de pees, welke verklevingen tussen de lengtevezels veroorzaakt. Deze dwarse bindweefselvezels worden verbroken bij een volgende belasting, maar zullen weer verkleven bij rust (= natuurlijk herstelproces). Bij belasting van deze verkleving ontstaat weer irritatie (ontstekingsreactie) en beschadiging van de (net herstelde) dwarse en soms lengtevezels. Dat maakt de tendinopathie chronisch.

Haglundse Exostose

Een vergroeiing ter hoogte van de aanhechting van de achillespees noemt men een Exostose van Haglund. De klachten nemen toe bij het dragen van schoenen en op den duur drukt de vergroeiing op de achillespees en de slijmbeurs waardoor deze geïrriteerd raken.

De behandeling van achillespeesklachten en Haglundse exostose

Allereerst is het belangrijk het weefsel met behulp van echografie te onderzoeken. Vochtcollecties, kalkdepots en –afzettingen, overvulling van slijmbeurs, scheurtjes of verdikkingen in het weefsel bepalen het behandelplan. Voor deze klachten geldt dat een meerdimensionale behandeling met belastingbeperkende maatregelen, (schoen)advies, oefentherapie (o.a. excentrisch trainen), rekken, massage en ESWT er voor zorgen dat u snel weer op niveau bent.

Interessante links bij deze aandoening.

Laatste nieuws over wetenschappelijke effecten van Shockwave bij achillespeesklachten vindt u hier.

CONCLUSIE
Spontaan herstel bij klachten langer dan 6 maanden van de achillespees (middelste gedeelte) is onwaarschijnlijk bij de overgrote meerderheid van de patiënten. Onderzoek toont aan dat de kans op herstel na 4 maanden bij toepassing van excentrische oefentherapie of shockwavetherapie succesvol is in 50% -60% van de gevallen. Excentrieke training of shockwavetherapie moet aan patiënten worden aangeboden met chronische persisterende achillespeestendinopathie als alternatief voor een operatie. Verder onderzoek is nodig om na te gaan of gecombineerd aanpak resulteert in een nog hoger behandelsucces.

Deze informatie is met grote zorgvuldigheid samengesteld volgens de laatste inzichten door Fysiotherapie in Hoorn | Instituut D&C. Bij vragen kunt u altijd contact met ons opnemen.

Instituut D&C is dé specialist in multidisciplinaire fysiotherapie in Hoorn bij achillespeesklachten en Haglundse exostose.